Consequent doordacht herstelrecht

Herstelrecht wordt vaak gezien als een toepassing binnen het recht gericht op het regelen van conflicten. Het biedt ruimte aan direct betrokkenen om te werken aan een rechtvaardige oplossing. In de kern klopt dat maar er is meer. Het kan immers voorkomen dat de oorzaken van conflicten dieper liggen en reflectie nodig is op die oorzaken. Dan volstaat herstel op conflictniveau niet. Er zal herstel op dat dieperliggende niveau (organisatieherstel, recht maken wat krom is) moeten plaatsvinden. Tenslotte is denkbaar dat herstel op systeemniveau nodig is.

Dat raakt aan de waarden op basis waarvan systematische benadeling plaatsvindt. Herstel op het niveau van organiseren volstaat dan ook niet omdat zonder systeemherstel geen ‘herijking’ en diepgaander herstel kan plaatsvinden.

We noemen dit ook wel herstelrecht op micro- (conflict, causaliteit), meso- (organisatie, reflectief) en macroniveau (systeem, waarden). De grote uitdagingen voor de komende tijd liggen enerzijds in het bestendigen van herstelrechtelijke innovaties op microniveau. Anderzijds zullen we meer en meer verbindingen gaan leggen naar herstel van en binnen organisaties en systemen. Zo kunnen we van een minimalistische benadering van het herstelrecht komen tot het maximalistisch of consequentieel benutten van herstelrecht. En dat is potentiƫle winst voor alle betrokkenen.